Teenage Mutant Ninja Turtles

Resultaat beoordeling van de tv uitzending op 17 december 2004 van 13.35-13.55 uur.
Zender: Fox Kids
Programma: Teenage Mutant Ninja Turtles

Doelstelling
De werkgroep vindt zijn bestaan in zorg over aard en overmaat van geweld die via het medium televisie over ons komt.
Om in de dialoog te kunnen uitgaan van concrete voorbeelden is besloten met een aantal mensen, de zogenoemde Kring Kritische Kijkers, naar hetzelfde programma te kijken en vervolgens gestructureerd te becommentariëren.
Dit verslag betreft de eerste kijksessie.

Werkwijze
Deelnemende kritische kijkers sturen na het bezien van een vooraf aangegeven programma een tweetal lijsten in.
Lijst A bevat de antwoorden die de kijker heeft gegeven op de vragen 1.1 tot en met 2.7.1 zoals volgens de Kijkwijzer worden gesteld in het Nicamcoderingsformulier versie 1.2 van augustus 2003. Kijkwijzer geeft voorlichting over mogelijke schadelijke beelden voor kinderen.
Lijst B bevat antwoorden op vragen die de werkgroep zelf heeft geformuleerd; vragen die zijn ingegeven door zorg over de invloed van tv geweld op de samenleving.
De ernst hiervan in de huidige maatschappij, die steeds meer verhardt en waarin mensen en groeperingen steeds sterker tegenover elkaar komen te staan en waarin geweld en dreigen ermee niet van de lucht is, zal duidelijk zijn.

Evaluatie antwoorden lijst A
Ingeleverd 6 lijsten (respons 50 %)
Beoordeling:
Soort programma
Het betrof fictie, in de vorm van een tekenfilm of animatie, geen slapstick zijnde.

Typen fysiek geweld
2.2.1 merendeel ontwaarde lijf aan lijf geweld
2.2.2 merendeel zag geweld met wapens
2.2.3 nipte meerderheid zag geen oorlogsgeweld
2.2.4. meerderheid zag geen marteling
2.2.5. meerderheid zag geen geweld van de goeden tegen de slechten.

Uitvoerbaarheid
2.3.1 meerderheid zag geweldsacties die door mensen uitvoerbaar zijn.

Indringendheid
2.4.1 meerderheid constateerde indringendheid door de hardheid van geweld of dader
2.4.2 niet omdat geweld hard aankwam
2.4.3 niet door gedetailleerd in beeld gebracht zijn

Verwondingen
2.5.1 werden niet geconstateerd

Opdringen van seksuele handelingen
2.6.1 werd niet geconstateerd

Slapstick-context
2.7.1 Het antwoord was, op een uitzondering na, nee.

CONCLUSIE

Bezien volgens de Kijkwijzermethodiek betrof het een tekenfilm of animatie, geen slapstick zijnde, met daarin geweld dat beoordeeld is als uitvoerbaar en indringend. Geclassificeerd volgens de norm kijkwijzer leidt dit tot de leeftijdsclassificatie 6 zoals ook in de omroepbladen stond aangegeven. Tekenfilms of animaties krijgen bij Kijkwijzer per definitie nooit hoger dan 6.
Zou echter de norm als voor andere producties zijn gehanteerd, dan zou, op grond van het in de Kring Kritische Kijkers gevondene, het label 12 moeten zijn gegeven.

Evaluatie antwoorden lijst B
Ingeleverd 7 lijsten (respons 58%)
Beoordeling:
Gevoelsmatig, los van Kijkwijzer, werd over de leeftijdsclassificatie geheel anders gedacht.
Eenmaal werd 16 en tweemaal 12 genoteerd.
Viermaal is aangegeven: Kan beter niet vertoond worden.
De classificaties 6 en AL werden door niemand gegeven.
Het oordeel over de kwaliteit van het programma was over het geheel negatief. Ook in de oordelen in eigen woorden kwam dit tot uiting: Trefwoorden: ongeschikt, bedenkelijk niveau,chaotisch, slaapverwekkend; irreëel, onbegrijpelijk, stupide; kinderen van 6 kunnen deze fantasiebeelden niet relativeren; onophoudelijk geweld of dreigen ermee, een productie die nare gevoelens oproept; zg. humoristisch, niet leuk voor kinderen, veel agressie.
Algemeen werd dreigen met geweld, zowel verbaal als met wapens geconstateerd. Bovendien bleek voor het merendeel van de deelnemende kijkers dat het programma de visie uitstraalde dat een probleem met geweld oplossen goedgekeurd wordt.

Naschrift
Het verschil in oordeelvorming via lijst A (methode Kijkwijzer) en die via lijst B (eigen oordeelsvorming van de Kring Kritische Kijkers) is groot.
Het verschillende oordeel is waarschijnlijk hierin gelegen dat Kijkwijzer geënt is op het begrip schadelijkheid voor jeugdigen en niet op geschiktheid voor hen, en zeker niet op geschiktheid ten aanzien van het geweldsvraagstuk in de samenleving.
Overigens dient opgemerkt te worden dat de codeur van Fox Kids ook volgens de bevindingen van de Kring Kritische Kijkers een juiste classificatie volgens Kijkwijzer heeft gepubliceerd.
Opgevallen is dat de classificatiemethode van Kijkwijzer wel het element van dreigen met geweld kent bij talkshows maar niet bij andere producties.
Wij ervaren dit als een gemis.

Trudie Rigter
Koos de Beus