Grof taalgebruik op tv straffen

In Amerika willen politici televisiestations fors hogere boetes opleggen als zij zich schuldig maken aan obscene beelden of godslasterlijk taalgebruik. De maximale boete moet volgens hen worden verhoogd van 32.500 naar 500.000 dollar per overtreding. Een idee voor Nederland?

In de Verenigde Staten gaan dus stemmen op om de straffenvoor grof taalgebruik op televisie stevig te verhogen. Nederland ging Amerika dit keer voor, want de boetes voor wie zich niet aan de Kijkwijzer houdt zijn een aantal maanden geleden verzesvoudigd. Reacties uit het veld.

Arie Slob, Tweede-Kamerlid ChristenUnie:
"Als wij grof taalgebruik aan de orde stellen, wordt dat door de Tweede Kamer of regering al snel weggewuifd. Dan beroept men zich op de vrijheid van meningsuiting en wordt gezegd dat omroepen mogen bepalen wat ze uitzenden. In het verleden hebben we Kamervragen gesteld over een BNN-programma (Neuken doe je zo, red.) waarin schoolverlaters werden geattendeerd op het bestaan van een prostitutie-opleiding. Er werd niets aan gedaan en dat vind ik behoorlijk soft. Nu pleit ik niet voor een Amerikaans systeem, maar we zouden omroepen er best op mogen aanspreken."

Wim Bekkers, directeur Nicam (Kijkwijzer):
"De commotie over de blote borst van Janet Jackson op de tv en de boete voor CBS die daarop volgde is typisch Amerikaans. In Nederland zou niemand de Kijkwijzer hebben gebeld na het zien van die beelden. Toch kennen wij in Nederland ook hoge boetes als omroepen of filmproducenten zich niet aan de regels houden. Het maximum is 135.000 euro. De hoogste boete die het Nicam tot nu toe heeft opgelegd, stamt uit de begintijd: 22.500 euro aan Yorin die de gewelddadige film Saving Private Ryan willens en wetens voor tien uur 's avonds uitzond. Grof taalgebruik is het enige pictogram waaraan we geen leeftijd hebben verbonden. Op basis van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat bijvoorbeeld geweldsbeelden jonge kinderen schade kunnen berokkenen, maar dat is niet evident bij grof taalgebruik."

Joop Atsma, Tweede-Kamerlid CDA:
"Toezichthouder Nicam heeft de boetes onlangs al behoorlijk opgetrokken en dat kan behoorlijk ver gaan. Het hoeft niet verkeerd te gaan als de zelfregulering bij omroepen goed werkt. In het algemeen is het CDA voor een harde aanpak als de regels worden overtreden en bijvoorbeeld beelden worden getoond die niet geschikt zijn voor kinderen. Ik ken ook tientallen voorbeelden waarbij zelfregulering door het Nicam heeft gefaald. Toch heeft het Nicarn al behoorlijk wat verbeteringen doorgevoerd, en geluisterd naar de kritiek. Overigens zijn obscene beelden niet alleen op televisie te zien, maar met name op internet. Die excessen zijn een stuklastiger aan te pakken."

Maarten van Dijk, televisiedirecteur BNN:
"BNN staat altijd als hoogste in het vloeklijstje dat wordt gepubliceerd door de Bond tegen het vloeken. Daar zijn we niet trots op. Woorden waarmee we mensen kwetsen als godverdomme en ]ezus proberen we echt te vermijden in onze uitzendingen. Heel actueel is het programma BNN University op vrijdagmiddag. Van de redactie kreeg ik deze week een item onder ogen met. de naam zak en doos. Hierin wordt technisch uitgelegd hoe je een piemelpiercing krijgt. Dat heb ik afgekeurd met het oog op het uitzendtijdstip van kwart overvijf ’s middags. Het Nicam had al toestemming verleend. Maar er is ook nog zoiets als goede smaak. In het algemeen verkent BNN graag de grenzen. Als je wilt weten waar de grens ligt, zal je er soms overheen moeten."

Uit: Haagsche Courant (Nico Postma), januari 2005.